Przeczytaj tekst i wykonaj zadania 1.–9. Isabell Prophet Błądząc prosto do celu Wiele sukcesów zaczęło się od niepowodzenia. A przegranych od wygranych dzieli jeden tylko moment – ta chwila, gdy się poddali. […] Błądzą wszyscy, ale nie ja Wielu ludzi, którzy odnieśli spektakularny1 sukces – pisarzy, innowatorów, sportowców – początkowo borykało się z trudnościami […]. Michael Jordan, słynny koszykarz i dwukrotny medalista olimpijski, przyznał: „Spudłowałem ponad 9000 rzutów. Aż 26 razy chybiłem w decydującym momencie. Przegrałem prawie 300 meczów. Przez całe życie ponosiłem porażki. I właśnie dlatego wygrałem”. Thomas J. Watson, założyciel IBM2, mawiał: „Jeśli chcesz odnieść większy sukces, pomnóż porażki”. A Włodzimierz Sedlak, twórca polskiej szkoły bioelektroniki, w książce Życie jest światłem pisał: „Do syntezy prowadziła jedna droga: ciężka praca i duże porażki”. Problem w tym, że nikt nie chce ich doświadczać. Kiedy Paweł Fortuna, psycholog i coach3, pisał książkę Pozytywna psychologia porażki, wszyscy się dziwili tytułowi. Niektórzy komentowali, że tylko Polak mógł coś takiego wymyślić. Dostrzec można swoistą asymetrię: sukces przyciąga uwagę, o nim się mówi i pisze, porażkę zwykle zbywamy milczeniem. Zbywamy, bo boli, narusza poczucie własnej wartości, naraża na krytykę i wstyd […]. Nic dziwnego, że się przed nią bronimy. Staramy się do niej nie dopuścić. A kiedy już się zdarzy, nieświadomie stosujemy różne strategie, by ochronić swoje „ja”. Przyczyny niepowodzenia tendencyjnie spostrzegamy poza sobą i zawsze potrafimy się usprawiedliwić – oblaliśmy egzamin, bo pytania były zbyt trudne, godzina za wczesna lub za późna, egzaminator uprzedzony itp. […] Nie przyznajemy się do potknięć. Trafnie ujmuje to tytuł książki Carol Tavris i Elliota Aronsona Błądzą wszyscy (ale nie ja). Ten tzw. efekt trzeciej osoby chwilowo uśmierza ból. Na dłuższą metę przeszkadza nam w zrozumieniu, co się stało. W rezultacie tracimy cenną lekcję, jaka mogłaby płynąć z porażki. […] Mleko się rozlało David Kolb, amerykański teoretyk metod nauczania, twierdzi, że proces uczenia się jest cyklem następujących po sobie zdarzeń. A zaczyna się od konkretnego doświadczenia: nie udało się, mleko już się rozlało! Nieważne, czy jest to oblany egzamin, przegrana w teleturnieju czy bankructwo – doznana porażka jest początkiem zmiany. Ale nie wystarczy doświadczyć trudności, trzeba je przepracować i zanalizować, co właściwie się stało. Z dystansu przyjrzeć się niepowodzeniu tak, jakby to robiła niezależna komisja badająca przyczyny katastrof. Rozpoznać wszystkie czynniki, które mogły się do niego przyczynić. Przyjąć krytyczne informacje zwrotne na swój temat. Potem strawić je i zobaczyć, co z tego wynika. Jeden z pracowników firmy IBM pewnego dnia popełnił poważny błąd, który kosztował firmę 600 tysięcy dolarów. Założyciel IBM Tom Watson wezwał go, przeliczył straty i… przywrócił nieszczęśnika na stanowisko. Zespół był w szoku – jak to, nie zwolnił go? Watson stwierdził: „Zainwestowałem w jego wykształcenie 600 tysięcy dolarów. Dlaczego ktoś inny miałby otrzymać jego doświadczenie za darmo?”. Isabell Prophet, Błądząc prosto do celu, „Charaktery”, lipiec 2018. wyjaśnienie trudnych słów: 1 Spektakularny – wyjątkowy, zawrotny, nieprzeciętny. 2 IBM – International Business Machines Corporation – amerykańskie przedsiębiorstwo informatyczne, jedno z największych na świecie. 3 Coach – trener. Zadanie 1. (0–2) Oceń prawdziwość poniższych informacji. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. a)W tekście uwydatnione jest znaczenie sukcesu w życiu człowieka. b)Autorka przytacza nazwiska znanych osób, które ponosiły liczne porażki PF FP PP FF Zadanie 2. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Tekst zawiera uzasadnienie tezy, że porażki: A. stają się powodem wstydu i krytyki. B. zdarzają się wybitnym sportowcom. C. naruszają poczucie własnej wartości. D. mogą być drogą do osiągnięcia sukcesu. Zadanie 3. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Opisany w tekście tzw. efekt trzeciej osoby polega na : A. usprawiedliwianiu własnych porażek. B. uczeniu się na własnych potknięciach. C. nieprzyznawaniu się do niepowodzeń. D. wyciąganiu wniosków z cudzych błędów. Zadanie 4. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Autorka przytacza w ostatnim akapicie zdarzenie w firmie IBM, aby potwierdzić: A. znaczącą pozycję przywódcy. B. potrzebę analizowania porażek. C. dobre relacje między pracownikami. D. właściwą reakcję zespołu na błąd współpracownika. Zadanie 5. (0–1) Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1–3. Autorka tekstu Błądząc prosto do celu używa stylu: A.publicystycznego B.naukowego O czym świadczy: 1.wykorzystanie słownictwa specjalistycznego do wyjaśnienia zagadnień z dziedziny psychologii. 2.używanie języka pozbawionego środków stylistycznych i wyrazów zabarwionych emocjonalnie. 3.stosowanie komunikatywnego i obrazowego języka, przystępnego dla szerokiego grona odbiorców. Zadanie 6. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Wypowiedzenie Sukces przyciąga uwagę, o nim się mówi i pisze, porażkę zwykle zbywamy milczeniem jest zdaniem: A. pojedynczym rozwiniętym. B. współrzędnie złożonym. C. wielokrotnie złożonym. D. podrzędnie złożonym. Zadanie 7. (0–1) Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Występujące w tekście wyrazy: koszykarz, twórca, założyciel zostały utworzone za pomocą: A. przyrostków. B. przedrostków. C. wrostków. D. formantów zerowych Zadanie 8. (0–1) Ułóż dwa zdania z wyrazem potknięcie w taki sposób, aby udowodnić, że ma on różne znaczenia. Zadanie 9. (0–1) Zamień poniższe zdanie na mowę zależną, zachowując sens wypowiedzi: Michael Jordan, słynny koszykarz i dwukrotny medalista olimpijski, przyznał: „Spudłowałem ponad 9000 rzutów”.