"Piekło to inni" (Jean Paul Sartre) czy "w sobie masz swój Haded" (Jacek Kaczmarski)? Która z tych koncepcji jest według ciebie prawdziwa? Rozważ problem, uzasadnij swoje zdanie, odwołaj się do utworów literackich i filmowych.
Argumenty przemawiające za prawdziwością słów "piekło to inni":
- ludzie są sprawcami okrutnych zbrodni;
- piekło to miejsce cierpień, a takie miejsca i sytuacje stwarzają ludzie;
- człowiek jest odpowiedzialny za stwarzanie piekła.
Argumenty przemawiające za prawdziwością słów "w sobie masz swój Hades":
- wyrzuty sumienia są często ludzkim Hadesem;
- gdy pielęgnujesz w sobie dobro, zło ma mniej możliwości rozkwitu w człowieku, ale ciągle jest, tkwi jak dżuma ("powieść Alberta Camusa),
- w człowieku jest i piękno, i zło - jak w greckim Hadesie,
- wnętrze człowieka może być miejscem okropnych cierpień.
Znacznie słowa piekło w kulturze śródziemnomorskiej - miejsce przebywania dusz cierpiących po śmierci za swoje złe postępowanie. Hades z kolei to grecki bóg krainy umarłych. Bóg surowy, sprawiedliwy ale nie był on uosobienie zła. Od jego imienia wzięła nazwę kraina, którą władał – Hades.
Piekło było jednoznaczne – miejsce potępienia dusz.
Hades – to kraina umarłych, nie znaczy potępionych. Hades to kraina podzielona na trzy części i tylko Tartar (miejsce wiecznej męki) było podobne do piekła.
Oba cytaty odnoszą się więc do różnych koncepcji filozoficznych. Czy w człowieku jest i kraina radości Elizjum i kraina potępienia? Czy może piekła doświadczamy na ziemi, bo piekło to inni?
- Jean Paul Sartre (filozof egzystencjalista) uważał, że człowiek jest jedyną istotą na świecie, która ma wpływ na to, kim może być. Przez te wybory doświadcza wolności. Człowiek egzystencjalista nie szuka nadziei w siłach wyższy, np. w Bogu. Stwierdzenie "piekło to inni" idealnie koresponduje z tą ideą. W
- W opowiadaniach Tadeusza Borowskiego okrutna, niewyobrażalna tragedia i gehenna obozu koncentracyjnego pokazana jest przy pomocy języka, który wskazuje na to, że fabryka śmierci istnieje blisko, tuż koło nas. "Proszę państwa do gazu" - to zaproszenie na śmierci brzmi jak zaproszenie na przyjęcie. Czyż nie jest tak w Buczy na Ukrainie? Czy "piekło to inni ludzie" nie znajduje potwierdzenia w tym, co się tam zdarzyło? Czyż to nie piekło, które stwarzali inni – ci inni mieli nazwiska, funkcje, byli ludźmi, choć wielu wątpiło w ich człowieczeństwo.
- Z kolei „Medaliony” Zofii Nałkowskiej i zapisane tam porażające zdanie: "Ludzie ludziom zgotowali ten los", współbrzmią z cytatem z Sartre'a. Inni innym zgotowali piekło... Człowiek w swojej wolności dokonuje wyborów, prowadząc innych w piekielną pułapkę.
- „Zielona Mila” film, gdzie bohaterem jest oczekujący na egzekucję więzień. Porusza temat wątpliwości związanych z karą śmierci – czy zawsze jesteśmy w stanie stwierdzić w stu procentach o winie człowieka? Czy tulący dwie martwe dziewczynki mężczyzna je zabił czy chciał ratować? Piekło to inni, piekło to też w tym wypadku wymiar sprawiedliwości, który nie spełnił swojej roli i skazał najpierw na piekło psychicznych tortur nie tylko więźnia, ale i strażników więziennych, a potem zdecydował o śmierci oskarżonego.